Utrecht – 1 september 2020
Afgelopen week was de openingsactiviteit van het nieuwe VCMS-jaar! Traumachirurg dr. Mark van Baal nam ons mee in de Advanced Trauma Life Support (ATLS). De leden kregen eerst een overzicht van de structuur en organisatie van traumaopvang middels de ABCDE-methodiek. Daarna kwamen nog twee indrukwekkende casussen voorbij die het belang hiervan goed illustreerden. Vervolgens kwamen het Calamiteitenhospitaal en het rampenopvangplan nog ter sprake. Al met al een mooi overzicht van een interessant en spectaculair specialisme! We willen dr. Van Baal hartelijk bedanken en kijken uit naar de volgende activiteit!
Online – 15 oktober 2020
Neurochirurg dr. Peter Willems kwam vertellen over de fijne details van de vasculaire neurochirurgie. Een goed gevulde avond waarbij o.a. de cirkel van Willis, aneurysmata, verschillende typen hersenbloedingen en intravasculaire chirurgische technieken aanbod kwamen. De film The Matrix werd er zelfs bijgehaald om een hoog energetisch trauma goed te illustreren. Als klap op de vuurpijl mochten we ook nog een kijkje nemen in de operatiekamer met een aantal video’s van een craniotomie, gemaakt door dr. Willems.
Online – 3 november 2020
KNO-arts dr. David Colnot nam ons mee in de verschillende aspecten van de KNO-heelkunde en in een van zijn specialisaties: de microscopische oorchirurgie. Naast het klinische gedeelte vertelde dr. Colnot ons ook over zijn persoonlijke weg tot KNO-arts. Alle aspecten van het vak kwamen voorbij, bijvoorbeeld de typische werkweek, subspecialisaties, werkdruk en de voor- en nadelen. Daarnaast had dr. Colnot voor ons een aantal eigen operatievideo’s meegenomen, waarin o.a. te zien was hoe de sanering van een cholesteatoom en de reconstructie van het mastoïd in zijn werk gaat. Wist je dat de achtergebleven holte gevuld kan worden met korrels bioactief glas? Dit stimuleert de vorming van nieuw bot en verkleint de kans op een recidief.
Online – 17 november 2020
De laatste activiteit van 2020 stond in het teken van Roken en Longchirurgie, twee onderwerpen die onlosmakelijk met elkaar verboden zijn.
Longarts Pauline Dekker nam ons mee in een indrukwekkend verhaal over roken als ernstige verslaving. Ze vertelde ons hoe de sigaret specifiek ontworpen is om een zo verslavend mogelijk effect te hebben (nicotine zit in 7 seconden in je hersenen) en waarom het puberbrein hier extra gevoelig voor is. Daarnaast lichtte ze toe waarom roken absoluut niet als een vrije keuze beschouwd kan worden en waarom het feit dat het tabak legaal is niet betekent dat het daarom een goed product is (“Legality is a matter of power, not justice”). Tot slot legde ze (met een toneelstuk!) uit hoe je met motiverende gespreksvoering een patiënt intrinsiek kan motiveren zijn gedrag te veranderen.
Longchirurg Willem Lastdrager nam vervolgens het stokje over met zijn gedeelte over de longchirurgie. Eerst gaf hij een introductie waarin de opleiding tot longchirurg, de verschillende kanten van het vak en de geschiedenis aan bod kwamen. Vervolgens gaf dr. Lastdrager een prachtig overzicht van de verschillende longchirurgische ingrepen, van wigresectie tot de zogenaamde Clagett holte (inclusief uitgebreid beeld- en videomateriaal). Ter afsluiting werd ons de volgende quote meegegeven, die de longchirurgie bondig samenvat: “Thoracic surgery can be deadly easy, but … the patient can be easily dead!”
Online – 12 januari 2021
Nog een korte terugblik op de vorige activiteit over oogletsels door vuurwerk. Oogarts Tjeerd de Faber kwam vertellen over de schade die vuurwerk jaarlijks oplevert op het gebied van de oogheelkunde. Bijvoorbeeld: twee gemiddelde jaarwisselingen in Nederland leveren evenveel oogletsels op als 3,5 jaar oorlogsoperaties in Irak. Ook worden 2 mensen blind aan de gevolgen van vuurwerk per uur dat afsteken is toegestaan. Daarnaast nam De Faber ons mee in de traumaopvang van een patiënt met vuurwerkletsel aan het oog, met als belangrijkste tip: “Kruit moet eruit!”. Dit is om ‘chemisch trauma’ te voorkomen, wat één van de zeven trauma’s is waardoor het oog kan beschadigen. Veel indrukwekkende casuïstiek kwam voorbij, inclusief soms schokkend beeldmateriaal. Al met al een overtuigend pleidooi tegen het gedogen van consumentenvuurwerk (“Gedogen kost ogen!”).
Online – 2 februari 2021
Afgelopen VCMS-avond stond in het teken van het vrouwenhart en kwaliteit en veiligheid op de operatiekamer.
Cardioloog dr. Janneke Wittekoek nam ons in mee in de verschillen tussen het mannen- en vrouwenhart. Wetenschappelijk onderzoek was vroeger vooral gericht op mannen, hoewel hart- en vaatziekten absoluut geen ‘mannending’ is. Zo hebben vrouwen vaker last van functioneel vaatlijden, waarbij zonder obstructie van een coronairarterie er toch sprake kan zijn van ischemie. Daarnaast presenteren vrouwen zich vaker met atypische klachten. Meer aandacht voor het vrouwenhart en preventie kan enorm bijdragen aan het voorkomen van ziektelast.
Cardiothoracaalchirurg dr. George Brandon Bravo Bruinsma nam vervolgens het stokje over met zijn verhaal over kwaliteit en veiligheid binnen het ziekenhuis. Dr. Bruinsma besprak de drie ‘innovatiegolven’ binnen de zorg: 1) technische ontwikkelingen, 2) standaardisatie van procedures en 3) ‘high reliability organizing’. Van alle sterfte binnen het ziekenhuis zijn zo’n 1700 overlijdens (40%) vermijdbaar. De nummer 1 oorzaak hiervan zijn de zogenaamde ‘Human factors’. Meer aandacht voor deze ‘derde golf’, gericht op gedrag en cultuur, kan dit aantal naar beneden brengen. Het invoeren van een gedragscode zou hier bijvoorbeeld aan kunnen bijdragen.
Online – 9 maart 2021
GE-chirurg Frank Voskens opende de avond met een introductie in de robotchirurgie. Deze minimaal invasieve manier van opereren wordt steeds meer gebruikt en heeft voor zowel de chirurg als patiënt veel voordelen (minder complicaties, minder bloedverlies, sneller herstel, ergonomie, etc.). Tot slot keek dr. Voskens ook nog vooruit op de toekomst van de robotchirurgie, zoals bijvoorbeeld de Da Vinci Single Port robot en de mogelijke implementatie van haptische feedback.
Het tweede gedeelte van de avond nam promovendus Cas de Jongh ons mee in de anatomie van o.a. de oesphagus en de maag. Vervolgens liet Cas een operatievideo zien van een robot-geassisteerde transthoracale oesophagusresectie, waarbij alle stappen uitvoerig werden beschreven en toegelicht. Wist je dat de patiënt hierbij schuin wordt gedraaid in de zogenaamde “left lateral decubitus position” en geventileerd wordt op slechts 1 long om zo ruimte te maken voor de operatie?
Online – 16 maart 2021
Deze avond stond in het teken van ‘Global Surgery’, waarbij er aandacht werd besteed aan een onderbelicht gezondheidsprobleem: het wereldwijde gebrek aan veilige toegang tot chirurgische en anesthesiologische zorg. Dit geldt voor 5 miljard mensen en heeft jaarlijks 17 miljoen doden tot gevolg.
De avond werd begonnen en afgesloten met een korte pubquiz. Tussendoor werd de de documentaire “The Rebel Surgeon” bekeken. Deze gaat over de Zweedse orthopedisch chirurg Erik Erichsen die naar Ethiopië is vertrokken om daar als algemeen chirurg te werken in een lokaal ziekenhuis. Het chirurgische vak is daar nog enigszins primitief (met fietsspaken en haarclips), maar tegelijkertijd heeft dat ook zo zijn charme. Uiteindelijk wil hij zelfs helemaal niet meer terug naar het ‘saaie’ Zweden. Of zoals hij het zelfs verwoord: “Hier in Ethiopië hebben we materiële armoede, maar dat is nog altijd minder erg dan de spirituele armoede in Zweden.”
De documentaire is te bekijken via: https://vimeo.com/262108545
Online – 30 maart 2021
Deze avond waren we thuis te gast bij hoogleraar vaatchirurgie Willem Wisselink. Vanaf zijn eettafel konden we meekijken hoe hij de verschillende hechttechnieken voordeed en uitlegde. Ondertussen konden de iedereen thuis live meehechten met de eigen hechtpad, naaldvoerder, chirurgisch pincet en hechtdraden. Tijdens de avond zijn de staande hechting, verticale matrashechting (Donati) en de intracutaan doorlopende hechting aan bod gekomen. In break-out rooms werd vervolgens per niveau dieper ingegaan op de verschillende hechtingen en was er gelegenheid voor vragen (mede dankzij de hulp van ervaren hechters Femke Nawij en Nona Kuipers).
De avondklok maakte een abrupt einde aan de avond, maar gelukkig kan iedereen nog op z’n gemakje verder oefenen.
Online – 26 april 2021
Online – 18 mei 2021
Utrecht – 1 juni 2021
Utrecht – 8 juni 2021
Utrecht – 22 juni 2021